نگاهی به مقدمه کتاب آشنایی با نقد ادبی
کتاب آشنایی با نقد ادبی توسط دکتر عبدالحسین زرین کوب در سال ۱۳۳۸ شمسی تالیف شده است و در مقدمه ای که نویسنده برای کتاب در همان سال نوشته است، وضعیت نقد ادبی را در ضعیف و بیمارگونه توصیف کرده است به گونه ای که نقدها غالبا فاقد چارچوب و روش علمی بوده و غرض ورزی در نقد و بررسی آثار شایع است.
دکتر زرین کوب در مقدمه کتاب خود چنین نقدهای غرض ورزانه ای را، نقدهایی دروغ و بی بنیاد می داند که با نقد راستین و حقیقی تاریخ محک خواهند خورد و از میدان به در خواهند شد. لذا نویسنده کتاب اگرچه وضعیت نقد ادبی را در کشور خوب نمی داند اما این وضعیت را پایدار نمی بیند و معتقد است که وضعیت تغییر خواهد کرد و آثار ادبی ارزشمند با عبور از نقادی حقیقی و بیغرض تاریخ سربلند بیرون خواهند آمد.
دکتر زرین کوب همچنین در مقدمه کتاب یادآور شده است که منتقد واقعی باید در کنار توجه به عیوب و نواقص آثار ادبی، به نکات مثبت و خوبی های آنها هم توجه داشته باشد و آنها را در نقد و بررسی خود بیان کند.
دکتر زرین کوب ذوق سلیم را لازمه نقد صحیح می داند و تاکید می کند که در نقد ادبی باید از روش های گوناگون و مناسب برای آثار مختلف ادبی استفاده کرد و از به کارگیری شیوه ای ثابت و محدود در مواجهه و نقد آثار ادبی پرهیز کرد. نویسنده همچنین مطالعه و یادگیری از سایر روش های علمی استفاده شده در نقد ادبی را یکی از راه های پرورش و ارتقای توانایی در زمینه نقد ادبی معرفی کرده است.
مولف در مقدمه کتاب بیان کرده است که نقد ادبی دارای ارزش علمی است و در طول تاریخ از طریق اصلاح و ارتقای سلیقه عامه مردم و همچنین توجه دادن اهالی ادب به مقتضیات ادبی زمانه، از بازاری شدن و ابتذال ادبیات جلوگیری کرده است. به همین دلیل است که دکتر زرین کوب ارزش کار منتقدان بصیر و بی غرض را از ارزش کار شاعران و هنرمندان ادبی کمتر نمی داند.
نکته دیگری که نویسنده در مقدمه کتاب یادآور شده است، دشوار بودن تحقیق در گستره تاریخی وسیعی است که در تالیف کتاب موردنظر بوده است. البته با توجه به اینکه قبلا تحقیقات مناسبی در زمینه بررسی تاریخ نقد ادبی در زبان فارسی انجام نشده است، این کاستی انگیزه بخش نویسنده برای تالیف کتاب حاضر شده است و نویسنده توضیح داده است که علیرغم دشواری های کار تدوین و تالیف کتاب، کتاب آشنایی با نقد ادبی حاصل نزدیک به پانزده سال مطالعه مستمر و تلاش نویسنده برای نقد و بررسی منابع موجود است.
فهرست مطالب کتاب
در ادامه برای آشنایی بیشتر با موضوعات مطرح شده در کتاب فهرست مطالب کتاب را میتوانید مشاهده و بررسی کنید:
این مطلب تکمیل و بروزرسانی خواهد شد …
