لوگوی سایت مصطفی خوش خلق

نگاهی به کتاب رستاخیز جان اثر شهید آوینی

کتاب رستاخیز جان، اولین آشنایی با آثار شهید آوینی

چندین سال است که برای سیر در دنیای کتاب ها به کتابخانه های عمومی مراجعه می کنم و از کتاب های آنها استفاده می کنم. در یکی از مراجعاتم به کتابخانه آستان قدس رضوی (کتابخانه حرم امام رضا) پس از اینکه کتاب هایی را که قبل امانت گرفته بودم به کتابخانه پس دادم، در میان قفسه های کتاب می چرخیدم و براساس لیستی که تهیه کرده بودم به دنبال کتابهای مدنظرم می گشتم که به صورت اتفاقی چشمم به چند کتاب کم حجم از سید مرتضی آوینی (شهید آوینی) افتاد. آنها را برداشتم و نگاهی بهشان انداختم. در انتخاب آنها تردید داشتم؛ حتی جلد کتاب ها هم چندان جذابیتی برایم نداشت. با وجود شکی که داشتم اما در نهایت یکی از آن ها که کتاب رستاخیز جان بود را برداشتم و به همراه پنج کتاب دیگر از کتابخانه امانت گرفتم.

 آن روز در لیست کتاب هایی که به همراه خودم به کتابخانه برده بودم، کتابی از آوینی در آن نبود و قبلا هم هیچ کتاب یا مقاله ای را از شهید آوینی نخوانده بودم. در حقیقت آشنایی من با آوینی محدود به خاطرات ذهنی ام از صدای او در برنامه روایت فتح بود که در سال های کودکی از تلویزیون دیده بودم و البته تعدادی مصاحبه و گفته های کوتاه درباره او.

روشی که در حال حاضر برای خواندن کتابها استفاده می کنم چنین است که کتاب هایی را از کتابخانه به امانت می گیرم و به صورت اتفاقی مقدمه و بخش های نخستین کتاب را مطالعه می کنم. اگر توانستم با محتوای کتابی ارتباط برقرار کنم خواندن آن را ادامه می دهم و در صورت امکان از محتوا و متن آن کتاب یادداشت برداری می کنم، وگرنه آن کتاب را کنار میگذارم و به کتابخانه برمی گردانم.

با توضیحی که دادم کتاب رستاخیز جان سید مرتضی آوینی اولین کتابی بود که از این نویسنده در دسترسم قرار گرفته بود و میخواستم روش کتابخوانی خودم را برای این کتاب هم امتحان کنم. کتاب رستاخیز جان شهید آوینی مجموعه ای از مقالات نویسنده بود و هر طوری بود فرصتی دست داد و شروع به خواندن اولین مقاله کتاب کردم. این مقاله حاوی کنکاش و نقادی آوینی درباره مفهوم کلمه آزادی در فرهنگ غالب تمدن سرمایه داری در دوران مدرن بود. مروری مفید و مختصر. مقاله اول را خواندم.

وارد مقاله دوم کتاب شدم با عنوان رمان و انقلاب اسلامی. محتوای مقاله در بیان سید مرتضی آوینی برای من جالب و گیرا بود. تصمیمم خودم را گرفتم و گفتم این کتاب را تا انتها میخوانم و البته یادداشت برداری از متن مقالات کتاب را هم شروع کردم. 

سید مرتضی آوینی در مقالات کتاب رستاخیز جان رویکردی فلسفی و عرفانی نسبت به موضوعات اتخاذ کرده است و با تسلط و توانایی خوبی که داشته توانسته است حکمت موضوعات مدنظرش را به خوبی بیان کند به گونه ای که با گذشت حدود سی سال از زمان نگارش مقالات، مطالب آنها هنوز خواندنی و قابل بحث می نمایاند.

جستجو در اینترنت درباره کتاب رستاخیز جان

خلاصه اینکه با توجه به مطالعات قبلی که داشتم توانستم با کلام و سخن شهید آوینی در کتاب رستاخیز جان همراه شوم و مطالعه این کتاب را جزئی از سیر مطالعاتی خودم قلمداد کنم. پس از مطالعه کتاب، از روی کنجکاوی تصمیم گرفتم عنوان کتاب را در اینترنت جستجو کنم تا ببینم که در فضای وب فارسی آیا محتوایی مرتبط با این کتاب تهیه و منتشر شده است یا نه؟ به دنبال محتوایی درباره معرفی کتاب و مقالات آن یا محتوایی شامل نقد و بررسی کتاب بودم.

اما در نتیجه این جستجو و بررسی ها متوجه شدم که جز یک معرفی کوتاه دو سه پاراگرافی تکراری درباره کتاب که در اکثر فروشگاه های اینترنتی کتاب منتشر شده و یا نقل چند پاراگراف از متن برخی مقالات کتاب، هیچ محتوای خاصی درباره این کتاب تهیه و تولید و منتشر نشده است. شاید بتوان گفت در وب فارسی غیر از آن محتوای تکراری فروشگاه های اینترنتی، فقط یک محتوا درباره مرور بخش هایی از محتوای کتاب منتشر شده بود که متعلق به سایت خبرگزاری دانشجو است. (این مقاله)

در ادامه برای تکمیل مطالعاتم تصمیم گرفتم درباره شخصیت شهید آوینی و کارهایی که انجام داده است بیشتر بدانم لذا جستجویی کردم و به مستند آقامرتضی رسیدم. این مستند هفت قسمتی را هم تماشا کردم تا شناخت بهتری نسبت به شخصیت و کارهای سید مرتضی آوینی پیدا کنم و فعلا راضی هستم و در صورت امکان میخواهم کتاب های دیگری از شهید آوینی را هم مطالعه کنم.

ضعف محتوا در زبان فارسی

اما نتیجه جستجوهایم درباره کتاب رستاخیز جان شهید آوینی، من را بیشتر از قبل متوجه فقر محتوایی زبان فارسی درباره نقد و بررسی کتاب ها و مقالات کرد و تصمیم گرفتم تا از این به بعد تا حد امکان و به سهم خودم درباره کتاب ها و مقالاتی که میخوانم و از آنها استفاده میکنم، در فضای وب فارسی بنویسم و به اندازه ای هرچند اندک در معرفی و ارائه نظر درباره کتاب ها و آثار نویسندگان مختلف تلاش کنم.

شاید این اقدام ادای دینی حداقلی باشد نسبت به زحمات اهالی فکری و اندیشه و همچنین اقدامی هرچند اندک در تقویت زبان فارسی.

کتاب رستاخیز جان مقالات شهید آوینی